พบดาวเคราะห์น้อยจากเมฆออร์ต

 

พบดาวเคราะห์น้อยจากเมฆออร์ต

15 พ.ค. 2559 รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)

นักดาราศาสตร์พบวัตถุดึกดำบรรพ์ดวงหนึ่งในระบบสุริยะ

มันคล้ายดาวเคราะห์น้อย แต่มีเส้นทางโคจรแบบดาวหาง แล้วมันก็คล้ายจะมีหาง แต่ก็น้อยเกินกว่าจะเป็นดาวหาง

วัตถุดวงนี้คือ ซี/2014 เอส 3 (แพนสตารรส์) ค้นพบในปี 2557 โดยกล้องแพน-สตารรส์ 1  ในขณะนั้นอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ประมาณสองเท่าของระยะทางระหว่างดวงอาทิตย์ถึงโลก โดยถูกระบุชนิดว่าเป็นดาวหางที่มีอันตรกิริยาอ่อน  มีวงโคจรรีมาก โคจรรอบดวงอาทิตย์รอบหนึ่งใช้เวลาประมาณ 860 ปี วงโคจรที่รียาวเช่นนี้บ่งบอกว่ามีต้นกำเนิดมาจากเมฆออร์ต และเพิ่งถูกแรงรบกวนจากภายนอกเบี่ยงวงโคจรให้เข้ามาในระบบสุริยะชั้นในได้

เมฆออร์ต เป็นบริเวณรอบนอกของระบบสุริยะ เป็นที่อยู่ของวัตถุประเภทน้ำแข็งจำนวนมากซึ่งเป็นวัตถุต้นกำเนิดดาวหางคาบยาว บางคนจึงเรียกเมฆออร์ตว่าดงดาวหางออร์ต การที่ ซี/2014 เอส 3 (แพนสตารรส์) มีทิศทางมาจากเมฆออร์ต ก็น่าจะเชื่อว่าเป็นดาวหาง แต่นักดาราศาสตร์สังเกตว่าวัตถุดวงนี้ออกจะไม่ธรรมดา เพราะมีสมบัติหลายอย่างไม่เหมือนดาวหางคาบยาวทั่วไปที่เข้ามาใกล้ดวงอาทิตย์ การวัดสเปกตรัมพบว่ามีสเปกตรัมคล้ายดาวเคราะห์น้อยชนิดเอส ซึ่งเป็นดาวเคราะห์น้อยที่พบได้ทั่วไปบริเวณแถบดาวเคราะห์น้อยหลัก และดูเหมือนว่าเนื้อของวัตถุดวงนี้ผ่านการแปรสภาพมาเพียงน้อยนิด แสดงว่าต้องผ่านการแช่แข็งมาเป็นเวลานานมาก อย่างไรก็ตามยังมีความคล้ายดาวหางอีกอย่างหนึ่งคือ มีการระเหิดของน้ำแข็งบ้าง แต่เกิดขึ้นในระดับอ่อนกว่าที่เกิดกับดาวหางคาบยาวที่อยู่ระยะห่างจากดวงอาทิตย์เท่ากันนี้ถึงราวหนึ่งล้านเท่า

คาเรน มีช จากสถาบันดาราศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮาวาย สันนิษฐานว่า ซี/2014 เอส 3 (แพนสตารรส์) มีต้นกำเนิดในยุคเดียวกับที่โลกกำเนิดขึ้นมา แต่ได้ย้ายวงโคจรออกไปไกลถึงเมฆออร์ต แล้วต่อมาจึงได้เบี่ยงทิศทางเข้ามาใกล้ดวงอาทิตย์อีกครั้ง นับว่าเป็นวัตถุหินจากเมฆออร์ตก้อนแรกที่มีการค้นพบ

หากเป็นเช่นนั้นจริง วัตถุดวงนี้จะมีความสำคัญเยี่ยงวัตถุโบราณที่เก็บงำความลับของอดีตกาลเกี่ยวกับต้นกำเนิดระบบสุริยะ

เรารู้จักดาวเคราะห์น้อยมากมาย แต่ดาวเคราะห์น้อยทั้งหมดอยู่ในเขตระบบสุริยะชั้นใน จึงถูกแสงอาทิตย์แผดเผามาเป็นเวลานับพันล้านปี ส่วนวัตถุดวงนี้ได้ไปอยู่ในเมฆออร์ตตั้งแต่ยุคแรก จึงเป็นเหมือนการหยุดเวลาไว้ เรียกได้ว่าเป็นดาวเคราะห์น้อยดิบ สมบัติต่างๆ ในตัวมันจึงถูกเก็บรักษาไว้เหมือนเพิ่งเริ่มเกิด วัตถุตั้งต้นที่ก่อกำเนิดดาวเคราะห์ต่าง ๆ รวมถึงโลกอาจมีลักษณะแบบเดียวกับ ซี/2014 เอส 3 (แพนสตารรส์) ด้วยเหตุนี้การศึกษาวัตถุดวงนี้อาจให้เบาะแสเกี่ยวกับต้นกำเนิดของระบบสุริยะได้มากกว่าการศึกษาดาวเคราะห์น้อย

นักดาราศาสตร์พบวัตถุดึกดำบรรพ์ดวงหนึ่งในระบบสุริยะ

มันคล้ายดาวเคราะห์น้อย แต่มีเส้นทางโคจรแบบดาวหาง แล้วมันก็คล้ายจะมีหาง แต่ก็น้อยเกินกว่าจะเป็นดาวหาง

วัตถุดวงนี้คือ ซี/2014 เอส 3 (แพนสตารรส์) ค้นพบในปี 2557 โดยกล้องแพน-สตารรส์ 1  ในขณะนั้นอยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ประมาณสองเท่าของระยะทางระหว่างดวงอาทิตย์ถึงโลก โดยถูกระบุชนิดว่าเป็นดาวหางที่มีอันตรกิริยาอ่อน  มีวงโคจรรีมาก โคจรรอบดวงอาทิตย์รอบหนึ่งใช้เวลาประมาณ 860 ปี วงโคจรที่รียาวเช่นนี้บ่งบอกว่ามีต้นกำเนิดมาจากเมฆออร์ต และเพิ่งถูกแรงรบกวนจากภายนอกเบี่ยงวงโคจรให้เข้ามาในระบบสุริยะชั้นในได้ 

เมฆออร์ต เป็นบริเวณรอบนอกของระบบสุริยะ เป็นที่อยู่ของวัตถุประเภทน้ำแข็งจำนวนมากซึ่งเป็นวัตถุต้นกำเนิดดาวหางคาบยาว บางคนจึงเรียกเมฆออร์ตว่าดงดาวหางออร์ต การที่ ซี/2014 เอส 3 (แพนสตารรส์) มีทิศทางมาจากเมฆออร์ต ก็น่าจะเชื่อว่าเป็นดาวหาง แต่นักดาราศาสตร์สังเกตว่าวัตถุดวงนี้ออกจะไม่ธรรมดา เพราะมีสมบัติหลายอย่างไม่เหมือนดาวหางคาบยาวทั่วไปที่เข้ามาใกล้ดวงอาทิตย์ การวัดสเปกตรัมพบว่ามีสเปกตรัมคล้ายดาวเคราะห์น้อยชนิดเอส ซึ่งเป็นดาวเคราะห์น้อยที่พบได้ทั่วไปบริเวณแถบดาวเคราะห์น้อยหลัก และดูเหมือนว่าเนื้อของวัตถุดวงนี้ผ่านการแปรสภาพมาเพียงน้อยนิด แสดงว่าต้องผ่านการแช่แข็งมาเป็นเวลานานมาก อย่างไรก็ตามยังมีความคล้ายดาวหางอีกอย่างหนึ่งคือ มีการระเหิดของน้ำแข็งบ้าง แต่เกิดขึ้นในระดับอ่อนกว่าที่เกิดกับดาวหางคาบยาวที่อยู่ระยะห่างจากดวงอาทิตย์เท่ากันนี้ถึงราวหนึ่งล้านเท่า

คาเรน มีช จากสถาบันดาราศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮาวาย สันนิษฐานว่า ซี/2014 เอส 3 (แพนสตารรส์) มีต้นกำเนิดในยุคเดียวกับที่โลกกำเนิดขึ้นมา แต่ได้ย้ายวงโคจรออกไปไกลถึงเมฆออร์ต แล้วต่อมาจึงได้เบี่ยงทิศทางเข้ามาใกล้ดวงอาทิตย์อีกครั้ง นับว่าเป็นวัตถุหินจากเมฆออร์ตก้อนแรกที่มีการค้นพบ

หากเป็นเช่นนั้นจริง วัตถุดวงนี้จะมีความสำคัญเยี่ยงวัตถุโบราณที่เก็บงำความลับของอดีตกาลเกี่ยวกับต้นกำเนิดระบบสุริยะ

เรารู้จักดาวแต่ดาวเคราะห์น้อยทั้งหมดอยู่ในเขตระบบสุริยะชั้นใน จึงถูกแสงอาทิตย์แผดเผามาเป็นเวลานับพันล้านปี ส่วนวัตถุดวงนี้ได้ไปอยู่ในเมฆออร์ตตั้งแต่ยุคแรก จึงเป็นเหมือนการหยุดเวลาไว้ เรียกได้ว่าเป็นดาวเคราะห์น้อยดิบ สมบัติต่างๆ ในตัวมันจึงถูกเก็บรักษาไว้เหมือนเพิ่งเริ่มเกิด วัตถุตั้งต้นที่ก่อกำเนิดดาวเคราะห์ต่าง ๆ รวมถึงโลกอาจมีลักษณะแบบเดียวกับ ซี/2014 เอส 3 (แพนสตารรส์) ด้วยเหตุนี้การศึกษาวัตถุดวงนี้อาจให้เบาะแสเกี่ยวกับต้นกำเนิดของระบบสุริยะได้มากกว่าการศึกษาดาวเคราะห์น้อย

เคราะห์น้อยมากมาย